Leestijd: 6 minuten
Aanleiding
Eerder deze maand zette de auteur Kluun zijn website voor een tweede maal op zwart, omdat hij door een fotograaf (of diens advocaat) werd aangesproken op het gebruik van een afbeelding, waarvoor hij geen toestemming had, geen geld voor had betaald en waar hij evenmin de naam van de maker bij had vermeld.
Kluun deed vervolgens een publieke oproep aan iedereen die wel eens door een fotograaf en/of diens advocaat is aangesproken voor het gebruik van een foto bij zijn of haar blog, hierover gegevens te verstrekken ten bate van een ‘principiële strijd’ tegen dergelijke praktijken van fotografen. Het lijkt natuurlijk een beetje hypocriet om eerst zelf veel geld te verdienen aan het auteursrecht op verhalen, om vervolgens een strijd te gaan voeren tegen de fotografen die datzelfde auteursrecht proberen te handhaven. Om ook de nuttige kant van het auteursrecht (en de handhaving daarvan) te illustreren, schreef NORD de volgende brief aan Kluun:
Brief aan Kluun
Beste Kluun,
Met interesse las ik deze week uw oproep op uw website. U verzamelt gegevens van fotografen en diens advocaten om een principiële strijd met ze aan te gaan, enkel omdat ze hun auteursrechten willen handhaven jegens bloggers. Datzelfde auteursrecht heeft u naar verluidt geen windeieren gelegd, zodat ik nieuwsgierig ben geworden naar uw principiële argumenten voor uw zaak en of deze niet worden ondermijnd door de voor de hand liggende hypocrisie.
Nu houd ik zelf ook een blog bij, over juridische zaken. Om te voorkomen dat het af en toe wat te droog wordt -het blijft per slot van rekening een juridisch blog- voeg ik een plaatje toe om het geheel wat op te leuken. Door een chronisch tijdgebrek lukt het mij niet altijd om zelf een leuke illustratie of foto te maken, maar gelukkig is er het internet. Hoewel ik regelmatig plaatjes van het internet pluk, heb ik nog nooit last gehad van een ‘blafbrief’, een sommatie tot staken of een schadevordering. Misschien komt dat ook wel omdat ik uit respect voor de makers van die plaatjes eerst mij ervan vergewis of en -zo ja- onder welke voorwaarden ik de plaatjes mag gebruiken. Immers, niet alles waar ik mijn handen op kan leggen kan ik ook zomaar toe-eigenen. Als ik de maker of de voorwaarden van een bepaald plaatje niet kan vinden, dan gebruik ik dat plaatje niet en zoek ik even door. Zo simpel kan het zijn.
Maar goed, mijn eigen blogje is niet de aanleiding om te reageren op uw oproep. Ik ben zelf namelijk ‘zo’n advocaat’ die graag opkomt voor de belangen van zijn cliënt. Soms is die cliënt een fotograaf wiens werk zonder toestemming en zonder naamsvermelding teruggevonden wordt op iemands blog of website. Een fotograaf is, net als u, een maker van een auteursrechtelijk werk. In onze maatschappij, waar vrij concurreren en profiteren de norm is, heeft men bij wijze van uitzondering daarop in sommige gevallen een monopolie willen geven aan de creatieve geesten; het auteursrecht. Dit om ze in de gelegenheid te stellen de vruchten van hun scheppende arbeid te plukken. Als bewuste namakers of onnadenkende bloggers deze bron van inkomsten op enigerlei wijze frustreren, dan kan een advocaat zoals ondergetekende een fotograaf helpen zijn recht te halen. Vaak wordt dan ook om een schadevergoeding gevraagd naast de sommatie om de auteursrechtinbreuk te staken. Dat is deels om de gemiste inkomsten van de fotograaf te compenseren, maar ook om de kosten van de advocaat te dekken. Want ook die laatste wil graag een beloning voor zijn -al dan niet creatieve- inspanningen. Anders gezegd, de door u verguisde praktijken van fotografen zijn in onze rechtsstaat conform de wet, terwijl uw handelen dat juist niet was.
Voor een advocaat geldt overigens dat hij ook aan de kant van de blogger kan staan om juist zijn belangen te behartigen. Zo kan de gevorderde schadevergoeding vaak weer tot reële proporties worden teruggebracht. Soms kan een raadsman zijn cliënt helpen de redelijkheid van bepaalde regels in te laten zien. En de betrekkelijkheid van een geschil daarover. Ook deze rol vervul ik soms als advocaat. Fouten maken is menselijk en sorry zeggen is soms moeilijk. Toch kan dat laatste soms de eerste stap zijn in de oplossing van een geschil. Het aannemen van een slachtofferrol door de inbreukmaker is daarentegen niet altijd gepast.
Vrijwel direct na uw oproep verscheen als flauwe reactie uw gehele oeuvre gratis online. Ik kan mij voorstellen dat dit niet met uw toestemming is gebeurd. In dat geval is dat onrechtmatig en biedt de wet u mogelijkheden om daartegen op te treden. Mocht u een goede advocaat zoeken voor de handhaving van uw auteursrechten, dan houd ik mij aanbevolen.
Met vriendelijke groet,
Koen Konings
Oproep van NORD
Zonder dat dit blog op zwart gaat volgt hierbij een oproep: Willen alle fotografen, auteurs of andere creatievelingen, die graag hun rechten willen handhaven tegen bloggers of beheerders van websites, die zonder toestemming hun werken hebben overgenomen, zich bij NORD melden? Op grond van de wet is het mogelijk om alle kosten die men maakt voor de handhaving van auteursrechten, waaronder de advocaatkosten, te verhalen op de inbreukmaker. Laten we een principiële strijd aangaan voor het behoud van het auteursrecht!