Verordening en Richtlijn eEvidence
De Europese Unie (EU) heeft nieuwe regels aangenomen die van belang zijn voor veel IT-bedrijven. Het gaat om de eEvidence-verordening en de eEvidence-richtlijn. Deze wetgevingsinstrumenten verplichten veel IT-bedrijven om opgeslagen informatie te bewaren en/of te verstrekken aan een opsporingsautoriteit uit een andere lidstaat van de EU. Deze opsporingsautoriteit kan de verstrekte informatie vervolgens gebruiken als digitaal bewijsmateriaal in strafprocedures in de betreffende lidstaat.
De eEvidence-verordening is van toepassing met ingang van 18 augustus 2026. De eEvidence-richtlijn zal eerst door de Nederlandse wetgever moeten worden omgezet in nationale wetgeving. Dit moet uiterlijk op 18 februari 2026, maar Nederland ligt niet op schema (pdf, p. 9).
Voor wie gelden de eEvidence-regels?
Artikel 2 van de eEvidence-verordening verklaart de verordening van toepassing op ‘dienstaanbieders’ die diensten aanbieden in de EU. De regels gelden dus ook voor dienstaanbieders die niet in de EU gevestigd zijn, mits zij diensten aanbieden in de EU.
Het begrip ‘dienstaanbieder’ is gedefinieerd in artikel 3 sub 3. Het gaat om aanbieders van diensten op het gebied het gebied van (digitale) communicatie:
- Elektronische communicatiediensten, zoals aanbieders van telefonie of internet;
- Diensten in verband met internetdomeinnamen en IP-adressen; en
- Andere online diensten, die:
- hun gebruikers in staat stellen met elkaar te communiceren. Denk bijvoorbeeld aan e-maildiensten, social media en messaging diensten; of
- het mogelijk maken gegeven op te slaan of te verwerken namens de gebruikers aan wie de dienst wordt verleend, op voorwaarde dat de gegevensopslag een wezenlijk onderdeel is van de dienst. Denk hierbij aan cloudopslag, hostingdiensten, online marktplaatsen en online gamingdiensten.
Verplichtingen voor dienstaanbieders
Informatie bewaren en verstrekken
De dienstaanbieders waarvoor de eEvidence-regels gaan gelden, krijgen te maken met een aantal verplichtingen. Zoals hierboven al is gezegd, kunnen zij een verzoek krijgen van een Europese opsporingsautoriteit om informatie te bewaren en te verstrekken. Het gaan dan om digitale informatie die gebruikt kan worden in opsporingsonderzoeken en strafzaken. Hierbij kan gedacht worden aan NAW-gegevens van een gebruiker van een dienst, informatie over dataverkeer of de inhoud van communicatie.
Inschrijven in centrale EU-database
Ter uitvoering van de nieuwe regels ontwikkelt de EU een digitaal systeem voor de uitwisseling van elektronisch bewijsmateriaal, het zogenaamde eEvidence portaal. Om in dit portaal te kunnen inloggen zijn relevante bedrijven verplicht zich in te schrijven in een centraal register. Vanaf maart 2026 gaat de Autoriteit Consument en Markt (ACM) erop toezien dat deze inschrijving plaatsvindt. Relevante bedrijven zullen daarover bericht ontvangen van de ACM of de Directie Rechtshandhaving en Criminaliteitsbestrijding eEvidence van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
Toezicht en boetes
Vanaf 18 augustus 2026 is de eEvidence-verordening van toepassing. Vanaf dat moment bent u wettelijk verplicht te voldoen aan deze verordening. In Nederland houdt de ACM toezicht op de naleving van de eEvidence-regels. De handhaving geschiedt in samenwerking tussen de ACM en het Openbaar Ministerie.
Artikel 15 van de eEvidence-verordening voorziet in de mogelijkheid tot het opleggen van boetes van maximaal 2% van de wereldwijde jaaromzet. Op grond van artikel 16 lid 10 lijkt een geldboete zelfs dwingend te moeten worden opgelegd, indien de geadresseerde niet voldoet aan een bevel tot het verstrekken of bewaren van informatie.
Voorbereiding op eEvidence
Meer informatie over eEvidence is te vinden op de website www.eevidence.nl. Via deze website kunt u zich ook inschrijven voor de nieuwsbrief, zodat u automatisch op de hoogte blijft van alle ontwikkelingen.
Verder is het voor ondernemers verstandig zich voor te bereiden op de inwerkingtreding van de eEvidence-regels. Denk bijvoorbeeld aan het inrichten van interne processen en waar nodig het aanpassen van de (algemene) voorwaarden. Daarvoor kunt u natuurlijk altijd contact opnemen met de advocaten van NORD.
