Leestijd: 5 minuten
De enige reden dat NORD momenteel nog een faxnummer heeft, is omdat de rechtspraak weinig op heeft met meer modernere communicatiemiddelen. Gelukkig is de rechtspraak al een tijd, grotendeels achter de schermen, bezig de rechtspraak te moderniseren. Het worden gestroomlijnde en papierloze procedures in de loop van de komende jaren. Zo leerde NORD gisteren bij een door de rechtspraak georganiseerde informatieavond.
KEI: Kwaliteit en Innovatie
Onder de projectnaam “KEI”, wat staat voor “Kwaliteit en Innovatie” is de rechtspraak druk bezig zowel de regels omtrent het procederen als de IT van de ‘back office’ ingrijpend te veranderen. De speerpunten zijn:
- Kortere doorlooptijden van procedures
- Laagdrempelige toegang tot het recht
- Deskundigheid van de rechters
Digitalisering en innovatie spelen bij deze modernisering een zeer belangrijke rol. Vanwege de vele risico’s die ICT-projecten met zich meebrengen, worden regels en procedures gefaseerd gewijzigd en ingevoerd.
Veranderingen
De procesvoering zal online en papierloos plaatsvinden in een SaaS-systeem van de rechtspraak genaamd ‘Mijn Zaak’. Hierop kunnen beide partijen online met de rechtspraak communiceren na een beveiligde login (DigiD voor burgers, e-Herkenning voor rechtspersonen en de Advocatenpas voor advocaten). Onbeveiligd berichtenverkeer, zoals e-mail, zal worden vermeden. Er zal voornamelijk met het pdf-bestandsformaat gewerkt moeten worden. Voor burgers bij zaken waarvoor geen advocaat nodig is geldt dat er alternatieve (papieren) wegen voorlopig open worden gehouden in het kader van de toegankelijkheid.
Ook taalkundig verdwijnt er wat oubollig latijn en ook de termen ‘dagvaarding’ en ‘verzoekschrift’ worden vervangen door ‘procesinleiding’. De gewone rechtsgang wordt meer uniform gemaakt met het hoger beroep. De invoer van ‘stukken’ in ‘Mijn Zaak’ zal via gestandaardiseerde invoervelden verlopen, hoewel er altijd ruimte blijft voor het aanhechten van extra stukken (in pdf-formaat).
Het indienen van stukken en het wijzen van vonnissen worden authentiek gemaakt door middel van een digitale handtekening. Procedures worden dus zoveel mogelijk papierloos. Tot slot is het ook mogelijk om audio en video, in voorgeschreven formaten, in te brengen in de procedure. Door het moderne karakter zullen ook de zittingen en de zittingszalen veranderen.
De wijzigingen zullen gefaseerd plaatsvinden, waarbij de uitrol pas definitief doorgang vindt als het systeem goed werkt. De informatiebeveiling is gelukkig steeds een belangrijk aandachtspunt voor de rechtspraak.
Verbeteringen?
Uniformering van de verschillende procedures tot één standaardprocedure zal, na een periode van gewenning, zeker bij kunnen dragen aan meer rechtszekerheid en minder procedurefouten. De vraag is of advocaten niet massaal overgaan tot het aanhechten van extra stukken tekst, als het format van het invoerveld beperkt is tot 8.000 tekens. Het feit dat een procedure versimpelt, wil immers nog niet zeggen dat de zwaarte en complexiteit van de te behandelen zaak zich goed zal lenen voor een dergelijke vorm van ‘pre-formatting’.
Aan de andere kant biedt de nieuwe procedure geen enkele garantie dat de doorlooptijd van procedures erop vooruit gaan. Het zijn de mensen van de rechtspraak, de rechters en hun teams, die het moeten doen. Of rechtzoekenden nu een uitstel om vonnis te wijzen via een notificatie op ‘Mijn Zaak’ ontvangen of via een ouderwetse brief, verandert daar bar weinig aan. Feit is dat de veranderingen er zullen komen en daar moet iedereen het mee doen; rechters, advocaten en rechtzoekenden.
Meer informatie
Voor achtergrondinformatie en het nieuwsoverzicht wordt verwezen naar het themadossier van de rechtspraak. NORD zal u vanzelfsprekend op de hoogte houden van de belangrijkste wijzigingen. Voor handelszaken zullen de eerste veranderingen, naar verwachting, pas op januari 2016 intreden. Tot die tijd blijft de fax nog even aan. Wordt vervolgd.
