Weg met WhatsApp!
Begin januari 2021 kwam WhatsApp, de populaire chatapplicatie van moederbedrijf Facebook, Inc. met maar liefst zo’n 2 miljard gebruikers, negatief in het nieuws. Met name in de Verenigde Staten ontstond ophef over de nieuwe voorwaarden van WhatsApp. WhatsApp gaf aan voortaan bepaalde gegevens met het moederbedrijf Facebook te willen delen. Wellicht was deze paniekreactie een beetje overdreven, aangezien WhatsApp en Facebook al sinds 2016 gegevens delen met elkaar. Echter, de introductie van strengere regels vergden dat Facebook hierover meer openheid moest bieden.
WhatsApp heeft snel een FAQ online gezet om de uitstroom van gebruikers af te remmen, waarbij het stokpaardje blijft dat de berichten met end-to-end-encryptie zijn versleuteld en dat het gebruik van de overige meta-data wel meevalt. Echter, Facebook is al meerdere malen de fout ingegaan met WhatsApp. Eigenlijk al vanaf de overname, maar ook is zij later op de vingers getikt voor het misbruiken van contactgegevens van niet-WhatsApp-gebruikers. De geschiedenis is dus allesbehalve geruststellend.
Hoe dan ook, de recente openheid over datadelen leidde tot een kleine exodus van WhatsApp-gebruikers. Enkele miljoenen gebruikers besloten naar alternatieven over te gaan, maar of dat veel uithaalt op een totale gebruikersgroep van zo’n 2 miljard gebruikers moet nog worden bezien.
Hallo Signal!
Eén van de alternatieven voor WhatsApp is Signal. Een tweet van Elon Musk, die simpel inhield “Use Signal”, droeg verder bij aan de populariteit van Signal. Deze app werd al aanbevolen door Jack Dorsey (CEO van Twitter) en Edward Snowden. De groei van het aantal gebruikers kwam in een stroomversnelling.
Door de gigantische toestroom aan nieuwe gebruikers (tientallen miljoenen in één week) kampte Signal zelfs met wat groeistuipen, die gelukkig snel weer waren opgelost.
Waarom is Signal beter?
De programmeurs van Signal stonden aan de wieg van de berichtenversleuteling die WhatsApp ook gebruikt. Die encryptie zit uiteraard ook in Signal. Dit houdt in dat berichten tussen gebruikers gecodeerd worden, opdat zelfs de appbouwer ze niet kan lezen. Maar wat doet Signal nóg beter? Hieronder drie belangrijke redenen:
- Signal heeft geen motief om te profiteren van de handel in persoonsgegevens. Het gebruik ervan zal dus niet leiden tot het maken van profielen van haar gebruikers;
- Signal bevat geen trackers die het appgebruik monitoren; en
- Signal wordt open source gebouwd en staat open voor peer reviews. Externe experts kunnen de veiligheid en vertrouwelijkheid van de dienst dus controleren.
Kortom, bij Signal bent u een gebruiker van de dienst. Niet een product om te verhandelen voor advertenties door een bedrijf dat in het verleden regelmatig onbetrouwbaar bleek. In algemene zin legt de documentaire “The Social Dilemma” (ook op Netflix) heel mooi uit waarom een gezonde aversie tegen dergelijke social media prima is.
Inmiddels ruim een jaar zonder WhatsApp
Na het geven van vele lezingen en workshops over privacy en de AVG, was het eind 2019 tijd om de daad bij het woord te voegen. Wat mij aanvankelijk tegenhield was het zogeheten “netwerkeffect”: iedereen zit erop, dus moest ik ook wel meedoen. Hoewel ik Signal al een tijdje parallel had geïnstalleerd, trof ik daar enkel een klein groepje contactpersonen aan die bewust omgaan met hun eigen en andermans privacy.
Toch ben ik 2020 ingegaan zonder WhatsApp. Delete. De gemiste nieuwjaarsgroeten nam ik graag op de koop toe. Helaas miste ik gaandeweg ook wat verhuizingen, geboortes en andere relevante berichten, omdat men inmiddels gewend was om vooral dat ene kanaal te gebruiken voor dergelijke communicatie. Gelukkig gingen een paar mensen in mijn naaste kring mee (zij het met enig geklaag, terwijl ze ook allen vasthielden aan WhatsApp) en kostte het me verder weinig moeite om de rest uit te leggen dat ik via telefoon, e-mail en SMS op afstand nog steeds prima te bereiken was en ben.
Ik werd minder afgeleid door onbelangrijke dingen en hield meer controle over mijn persoonsgegevens. Dat beviel zo goed, dat ik eind 2020 zelfs overstapte op een smartphone waarbij noch Google, noch Apple mij kunnen volgen. Want in verhouding tot Facebook met WhatsApp, weten de partijen die besturingssoftware voor telefoons maken vele malen meer over hun gebruikers en hun levens. Maar dat is wellicht iets voor een volgend blog…
