Leestijd: 5 minuten

Foto’s hergebruiken op internet

Onlangs heeft het Hof van Justitie, de hoogste Europese rechter, een belangwekkend arrest gewezen over de beschermingsomvang van auteursrechtelijk beschermde foto’s. De oorsprong van het geschil dat aanleiding gaf tot deze uitspraak ligt in Duitsland. Een leerlinge van een school in de stad Waltrop had ten behoeve van een werkstuk een foto van de Spaanse stad Córdoba van het internet gedownload. Het werkstuk met deze foto is vervolgens op de website van de school geplaatst. De maker van deze foto meende dat deze openbaarmaking een schending vormde van zijn auteursrecht.

De deelstaat Noordrijn-Westfalen was verantwoordelijk was voor de handelingen van de school. De deelstaat verweerde zich met de stelling dat de betreffende foto al vrij toegankelijk op het internet stond. Om die reden zou met de openbaarmaking van het werkstuk op het internet geen “nieuw publiek” worden bereikt. Dit is een vereiste om auteursrechtinbreuk aan te kunnen nemen.

Argumenten uit de hyperlinksrechtspraak

Dit argument is ontleend aan twee eerdere uitspraken van het Hof van Justitie (de arresten Svensson en Bestwater). Daarin besliste het Hof dat het aanbrengen van een hyperlink naar auteursrechtelijk beschermde werken die eerder met toestemming van de rechthebbende op het internet zijn geplaatst, geen “mededeling aan het publiek” vormt. Er is dan ook geen inbreuk op het auteursrecht. De gedachte van het Hof in die zaken was, dat de doelgroep van de oorspronkelijke openbaarmaking bestaat uit alle potentiële bezoekers van de betrokken website, oftewel het gehele internetpubliek. De hyperlink naar zulke auteursrechtelijk beschermde werken, boort geen nieuw publiek aan, zodat geen sprake is van inbreuk. Meer informatie over dit onderwerp kunt u lezen in een eerdere blog van NORD.

Bij de hoogste Duitse rechter, het Bundesgerichtshof, rees nu de vraag of dit verweer van de Duitse deelstaat hout snijdt. Omdat het Bundesgerichtshof het antwoord niet met zekerheid kon geven en het een kwestie van uitleg van Europees recht betrof, heeft hij een zogenaamde prejudiciële vraag gesteld aan het Hof van Justitie.

Verschil met hyperlinks

Het Hof van Justitie oordeelt dat een openbaarmaking van een auteursrechtelijk beschermde foto, zoals in het werkstuk, iets anders is dan een hyperlink naar een foto. De beoordeling dient dus anders te zijn. Volgens het Hof is zijn rechtspraak over hyperlinks niet op deze situatie van toepassing. Hyperlinks dragen namelijk bij tot de goede werking van het internet. Zij maken het mogelijk om informatie te verspreiden binnen dat netwerk, dat wordt gekenmerkt door de beschikbaarheid van immense hoeveelheden informatie. En dat is anders dan losstaande openbaarmakingen (r.o. 40).

Daarnaast hebben hyperlinks nog een bijzonder kenmerk. Zij werken niet meer op het moment dat de rechthebbende het oorspronkelijke werk van de website verwijdert. Op die manier kan de auteursrechthebbende zijn preventieve recht uitoefenen. Hij kan immers controleren of het beschermde werk opvraagbaar is. Deze controlemogelijkheid ontbreekt bij een separate openbaarmaking (r.o. 44).

Gevolgen voor u

De uitspraak van het Hof van Justitie is een duidelijke winst voor auteursrechthebbenden. Uit een eerdere uitspraak van het Hof van Justitie volgt bovendien dat foto’s al tamelijk snel auteursrechtelijk beschermd zijn.

Indien u een foto op bijvoorbeeld het internet tegenkomt en die wilt gebruiken, dan doet u er verstandig aan toestemming te vragen voor het beoogde gebruik. Een andere mogelijkheid is het opnemen van de foto in de vorm van een embedded hyperlink. Een (embedded) hyperlink is altijd geoorloofd, mits deze geen beschermingsmaatregelen omzeilt, zoals een zogenaamde ‘paywall’.

Ingeval u niettemin aangesproken wordt wegens vermeende schending van auteursrechten en/of persoonlijkheidsrechten, dan kunt u altijd geheel vrijblijvend contact opnemen met de specialisten van NORD. Zij hebben zeer ruime ervaring met geschillen op dit terrein. Uiteraard kunt u eveneens bij ons terecht indien u vermoedt dat een derde inbreuk maakt op uw auteursrecht.

Dagvaarding ontvangen! Wat nu?
Geplaatst op 6 september 2018 door Gertjan van den Hout