U heeft een briljant idee
Stel, u heeft een briljant idee. Een webshop, een webapplicatie, een app of een andere software-oplossing. Als uw organisatie niet zelf de tijd of de kennis in huis heeft om te programmeren, dan zoekt u hulp van buitenaf. Inmiddels zijn er vele programmeurs en zelfs dienstverleners die kunnen bemiddelen tussen u en de programmeurs. Na wat zoeken zult u het geschikte poppetje voor het project kunnen selecteren. Als vervolgens ook de kosten binnen de begroting passen, dan kan uw organisatie aan de slag.
U schakelt een programmeur in
Als u na de selectie en de prijsbepaling heeft besloten om een externe programmeur in te schakelen, dan ziet u langzaam uw project tot wasdom komen. Features worden toegevoegd, de gebruiksflow wordt gestroomlijnd en de user interface ziet er gelikt uit. U ziet uw project langzaam van schets tot werkelijkheid worden.
U verkrijgt de broncode
Met de programmeur bent u overeengekomen om de broncode van de software te krijgen. Dat kan via een escrow of – gemakkelijker – via een Gitlab-omgeving of op uw eigen server. Dat is handig, want als de programmeur uw project verlaat, dan kunt u anderen inschakelen voor de doorontwikkeling. Broncodes zijn daarvoor essentieel.
U betaalt de programmeur
Voor niets gaat de zon op, dus uiteraard betaalt u de programmeur voor zijn (of haar) diensten. Beide partijen tevreden. U krijgt uw software, de programmeur het loon. Tot zover dus geen rare dingen.
En natuurlijk heeft u de auteursrechten… Toch?
En hier gaat het in de praktijk helaas te vaak mis. Als u toevallig de werkgever bent van de programmeur in kwestie, dan vormt artikel 7 Auteurswet mogelijk het vangnet voor u. Maar als u de programmeur op een andere manier heeft ingehuurd, bijvoorbeeld als freelancer, dan blijven de auteursrechten in principe achter bij ‘de maker’ oftewel de programmeur. Dan moet er wel sprake zijn van een werk dat voldoende origineel is om beschermd te worden door het auteursrecht, maar dat is maar een lage drempel. Het auteursrecht ontstaat in zulke gevallen automatisch en zonder dat de programmeur er een copyright-teken (©) bij hoeft te plaatsen. Omdat u zelf niet goed kunt programmeren zal u niet goed kunnen bepleiten dat de software onder uw leiding en toezicht tot stand is gekomen (artikel 6 Auteurswet), dus ook daar grijpt u mis.
Kortom, hoewel het uw idee was, u beschikt over de broncode én u de programmeur heeft betaald, blijven de auteursrechten achter bij de programmeur. Uw idee is op zichzelf niet beschermd in het auteursrecht. Enkel de uitwerking van uw idee kan vatbaar zijn voor bescherming. Het is ook niet de ‘bedenker’ die het recht verkrijgt, maar juist de ‘maker’. Oftewel, de programmeur verkrijgt de auteursrechten. U zult dus van de programmeur een licentie moeten krijgen voor het gebruik van de software én u bent niet eens vrij om de software te verkopen. De eventuele overnameprijs van uw bedrijf is bovendien lager dan als u wél de rechten zou hebben. En tot slot kan de programmeur het uw organisatie erg lastig maken qua verdere exploitatie en ontwikkeling van ‘uw’ software of u zelfs concurrentie aandoen. Onhandige ellende dus.
Hoe lost u dit op?
Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden. Het beste is om alsnog met de programmeur overeen te komen de auteursrechten aan uw organisatie over te laten dragen. Dat kan enkel via een schriftelijke akte, want anders is de levering ongeldig. U bent dan meteen in de gelegenheid iets te regelen over de persoonlijkheidsrechten van de programmeur. Mogelijk zijn er ook andere oplossingen, zoals een goed uitgewerkte licentieovereenkomst met de programmeur. Ook deze verdient het om schriftelijk vorm te krijgen. U kunt daarmee ook heldere afspraken maken over de exclusiviteit, de onherroepelijkheid én de omvang van de licentie.
Uiteraard denkt NORD graag met u mee. Hetzij om problemen te voorkomen met goede contracten vooraf, dan wel om de problemen op te lossen achteraf. Ook als u op het punt staat om uw bedrijf over te laten nemen, dan is het zaak om te weten of uw organisatie wel over de rechten beschikt. Hiervoor kunt u een IP due diligence doen.